O budowie autostrad w Polsce – informacje ogólne
W praktyce okazało się, że administracja drogowa miała pewne trudności w realizacji zakładanych zadań spowodowane niezdrową konkurencją wykonawców robót budowlanych tj. firm zagranicznych i krajowych.
Przy wyborze oferentów kierowano się przede wszystkim kryterium najniższej ceny co w praktyce okazało się, że nie jest to dobrym rozwiązaniem przy wyborze przyszłego wykonawcy.
Ten sposób wyboru wykonawcy spowodował m.in. odstępowanie od zawartych umów ze względu na zewnętrzne uwarunkowania ekonomiczne tj. na znaczne wahania cen materiałów budowlanych, cen transportu i pracy sprzętu w okresie ich realizacji. Ponadto dokumentacja projektowa dostarczana przez zamawiających nie zawsze była zgodna z istniejącymi warunkami terenowymi, co powodowało ponoszenie większych kosztów od przewidzianych ofertą.
Należy też stwierdzić, że najwięcej rozbieżności było przy wykonywaniu robót przygotowawczych tj. przebudowy lub modernizacji istniejącej infrastruktury kolidującej z budową autostrady.
Budowa dróg szybkiego ruchu (autostrad i dróg ekspresowych) jest przedsięwzięciem składającym się z wielu zadań i obiektów budowlanych. Proces realizacji składa się z kilku podstawowych etapów takich jak:
A. Roboty przygotowawcze dotyczą obiektów zlokalizowanych w pasie drogowym i kolidujących z jej budową, jak np.
- rozebranie budynków mieszkalnych i gospodarczych,
- usunięcie z pasa drogowego oraz zabezpieczenie przed uszkodzeniami drzew pozostających w bezpośrednim sąsiedztwie wykonywanych robót,
- przełożenie lub modernizację obiektów liniowych:
- sieci wodociągowej,
- sieci kanalizacyjnej,
- linii światłowodowych,
- kabli podziemnych,
- linii napowietrznych energetycznych niskiego, średniego i wysokiego napięcia,
- przebudowy stacji transformatorowych,
- przełożenie odcinków rzek i cieków wodnych,
- uregulowanie sieci melioracyjnych,
- przygotowanie zaplecza budowy dla potrzeb zamawiającego i wykonawcy robót.
B. Budowa obiektów podstawowych liniowych:
- korpusu drogowego tj. wykonanie wykopów i nasypów oraz wzmocnienie podłoża gruntowego,
- odwodnienie korpusu, do którego zalicza się budowę przepustów, kanalizacji, sączków i zbiorników retencyjnych,
- budowę konstrukcji drogi tj. poszczególnych warstw podbudowy i nawierzchni oraz różnych elementów ulicznych,
- roboty wykończeniowe jak np. umocnienie powierzchni skarp, wykonanie rowów i ścieków,
- urządzenia bezpieczeństwa ruchu jak np. oznakowanie poziome, pionowe, przeciwolśnieniowe, sygnalizacja i oświetlenie dróg, bariery ochronne,
- ekrany drogowe dźwiękochłonne i odbijające,
- zieleń drogowa i ogrodzenia.
C. Budowa obiektów podstawowych punktowych: mostów, wiaduktów, kładek dla pieszych, przejść dla obsługi ruchu lokalnego i gospodarczego.
D. Przebudowa lub przełożenie dróg krajowych, wojewódzkich, powiatowych, gminnych oraz gospodarczych.
E. Korytarze dla zwierząt dziko żyjących pod/nad autostradą.
F. Budowa obiektów związanych z obsługą ruchu jak np. miejsca obsługi podróżnych (MOP), place pobierania opłat itp.
Koszty robót budowlanych ww. zadań i obiektów są w praktyce budowy autostrad bardzo zróżnicowane i zależne od warunków terenowych, od powiązań z istniejącą siecią dróg publicznych, dróg lokalnych, gospodarczych itp. oraz zakresu robót związanych z przeniesieniem lub przebudową istniejącej infrastruktury technicznej znajdującej się w pasie drogowym.
Szacunkowe koszty robót budowlanych na 1 km autostrady wykonywanej w przeciętnych warunkach na terenach zamiejskich i miejskich w poziomie 3 kw. 2012 r., podano w zestawieniu.
Przy szacowaniu ogólnego kosztu budowy autostrady powinno uwzględniać się także koszty:
- prac studialno-koncepcyjnych i programu inwestycyjnego,
- oceny ekonomicznej efektywności
- wyceny nieruchomości, odszkodowań i ewentualnych ekspertyz,
- oddziaływania inwestycji na środowisko,
- obsługi inwestorskiej,
- projektu budowlanego i dokumentacji projektowo-kosztorysowej.
Najczęściej czytane :
- Współczynniki regionalne w wersji elektronicznej (CD/online) cenników SEKOCENBUD
- Zmiany stawek robocizny kosztorysowej i narzutów w pierwszym półroczu 2024 r., w Informacjach o stawkach robocizny kosztorysowej oraz cenach pracy sprzętu budowlanego – IRS
- Analiza zmian stawek robocizny kosztorysowej publikowanych w wydawnictwie „Informacja o stawkach robocizny kosztorysowej oraz cenach pracy sprzętu budowlanego – IRS” SEKOCENBUD w okresie od 4 kw. 2006 r. do 1 kw. 2024 r.