Trzecią (końcową) sesję w następnym dniu Konferencji poprowadził jak zwykle w sposób ciekawy i dynamiczny wiceprezes Zbigniew Boczek.

Nie opłaca się oszczędzać na projektowaniu

W pierwszym wystąpieniu tego dnia Pan Paweł Zejer, ze znaną powszechnie swadą, wykazał m.in. na bazie amerykańskich badań, że skutkami nadmiernych oszczędności w fazie projektowania są kosztowne zmiany w trakcie realizacji projektu, zwiększone koszty inwestycyjne czy też zawyżone koszty eksploatacji i użytkowania obiektu.

Przedstawił m.in. wyniki analizy przedsięwzięć drogowych i mostowych, z których wynika, że średni koszt dokumentacji technicznej dla projektów drogowych wynosi 1,96% kosztów całego przedsięwzięcia, a dla projektów mostowych jest to 7,61%.

Omówił też, że jedną z metod wyboru najlepszego, a niekoniecznie najtańszego projektanta, może być zastosowanie QBS (Quality Based Selection = Wybór na podstawie jakości).

Nie projektujemy tanio – twierdzi Paweł Zejer

Przyczyny konfliktów między Zamawiającym a Wykonawcą robót w ujęciu praktycznym

Drugi referat w sesji końcowej Konferencję, wygłoszony przez Macieja Szeląga pracującego od 6-ciu lat przy realizacji i rozliczaniu kontraktów infrastrukturalnych, to szereg praktycznych przykładów przyczyn konfliktów między Zamawiającymi a Wykonawcami robót. Autor omówił m.in. następujące przyczyny konfliktów:

• zła jakość dostarczonej Wykonawcy Dokumentacji Projektowej, którą Zamawiający opisał przedmiot zamówienia (powoduje to spory na tle finansowym, a także wpływa na wydłużenie terminu zakończenia robót),
• duża zależność Inżyniera Kontraktu od Zamawiającego (Inżynier rozliczenia miesięczne uzależnia od kolejnych decyzji Zamawiającego),
• niejednoznaczne i mało precyzyjne zapisy w Umowach Kontraktowych, w Specyfikacjach Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ) oraz w Szczegółowych Specyfikacjach Technicznych Wykonania i Odbioru Robót Budowlanych (SSTWiORB),
• zapisy kontraktowe dotyczące Przejściowych Świadectw Płatności są nieprecyzyjne (zbyt ogólne).

Jakie ryzyka wynikają z nowelizacji ustawy Pzp, które weszły w życie 20 lutego 2013 r.

Na zakończenie Konferencji ostatni referat wygłosił Prof. dr hab. Andrzej Borowicz omawiając na wstępie stronę popytową  oraz stronę podażową na rynkach zamówień publicznych w latach 2000-2012, a następnie intensywność konkurencji cenowej w zamówieniach publicznych na wykonanie:

• dokumentacji urbanistycznej,
• dokumentacji projektowej,
• robót budowlanych,
• łącznego zaprojektowania i wykonania robót (zaprojektuj i wykonaj).

Czy ostatnia nowelizacja Pzp może tworzyć nowe ryzyka – pyta Prof. Andrzej Borowicz

W dalszej części wystąpienia autor przedstawił duże prawdopodobieństwo wystąpienia problemów wynikających z dualizmu definicyjnego „obiektu budowlanego” w ustawie Prawo budowlane oraz w ustawie Prawo zamówień publicznych.

Na zakończenie Pan Profesor odniósł się z dużą dozą pesymizmu do zmian w procedurze selekcyjnej zamówienia publicznego, która to procedura składa się aktualnie z dwóch odrębnych badań:

• badania podmiotowego Wykonawców (nowy przepis Pzp art. 22 ust. 5),
• badania ofert (jak dotychczas).

Podsumowanie i zakończenie XIX Konferencji przez Przewodniczącego dr Janusza Traczyka

Po wygłoszeniu referatów rozpoczęła się długa i ciekawa dyskusja. Właśnie ta dyskusja oraz treści merytoryczne referatów, pozwoliły na sprecyzowanie następujących ciekawych i oryginalnych praktycznych wniosków. Oto niektóre z nich:

• należy upowszechnić generalną zasadę, iż wysoka efektywność realizacji zamówień jest możliwa tylko wtedy, gdy ryzyka są właściwie i równomiernie rozłożone na strony kontraktu (przerzucanie większości ryzyk na Projektanta i Wykonawcę powoduje m.in. obniżenie jakości wykonanych robót i projektów, obciążanie tym ryzykiem podwykonawców, wydłużanie terminów sporządzania dokumentacji projektowej, a także zakończenia realizacji zamówienia, a  w konsekwencji wzrostu kosztów budowania),
• głosy w dyskusji wskazywały jednoznacznie na złe przygotowanie służb Zamawiającego do prawidłowego stosowania procedur organizacji przetargów i wyboru Wykonawcy, a następnie do kontroli realizacji robót i rozliczania kosztów budowania (wskazane jest permanentne szkolenie tych służb i szerokie upowszechnianie wzorców m.in. projektu umowy o prace projektowe oraz o wykonanie robót, opisu sposobu obliczenia ceny kontraktu czy procedur odbioru i rozliczania za roboty – płatności przejściowe),
• ze względu na bardzo duży front inwestycyjny, a tym samym dużą ilość spraw spornych należy poszerzać wiedzę Sędziów z obszaru umów o roboty budowlane, zamówień publicznych, a także prawa budowlanego (w Polsce tradycyjnie obowiązuje model sędziego – generalisty),
• duże obciążenie sądów (sędziów), powinno wywołać większe upowszechnienie „instytucji” rozjemcy i sądów polubownych (są to rozwiązania tańsze i są w nich zaangażowane osoby o lepszej wiedzy merytorycznej, tzn. zawodowcy),
• bardzo ciekawe i oryginalne wnioski praktyczne dotyczyły także:
  – oceny rzetelności, doświadczenia i efektywności Wykonawców ubiegających się o zamówienie publiczne (w świetle nowelizacji ustawy Prawo zamówień publicznych z 12 października 2012 r.),
  – wdrażania warunków kontraktowych FIDIC na obszarze Polski oraz krytyczna ocena amatorszczyzny w ich głębokiej modyfikacji na potrzeby tylko Zamawiającego,
  – wzorców treści kontraktów o wykonanie robót i roli załączników do umów,
  – gwarancji zapłaty za roboty i rozliczania z podwykonawcami.

W części uroczystej Konferencji tradycyjnie wręczono nagrody laureatom dorocznego – już XVI Rankingu Biur Kosztorysowych (kryterium oceny biorących udział w Rankingu stanowiły wyniki sprzedaży za 2012 rok).

Wręczenie nagród laureatom XVI Rankingu Biur Kosztorysowych

Oto laureaci XVI Rankingu Biur Kosztorysowych 2013:

1. Kosztorysowanie i Doradztwo Inwestycyjne „ANGRA” s.c., 02-554 Warszawa, Al. Niepodległości 132/136 lok 64, tel. (22) 646-79-63, (22) 848-28-33;
2. „BUD-MAR”, Bogumił Stanisławek, 90-030 Łódź,  ul. Nowa 29/31, tel. 792-007-520;
3. K.I. FIĄCEK Izabela Fiącek, 53-662 Wrocław, ul. Środkowa 3/4, tel. (71) 790-18-64.

Konferencję  podsumował i zamknął Janusz Traczyk – Przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Konferencji – CIECHOCINEK’2013.

zdjęcia: Tomasz Rogala

Uwaga:
Referaty z Konferencji – CIECHOCINEK’2013 opublikowane zostały w wydawnictwie SEKOCENBUD zatytułowanym „Największe ryzyka i błędy w procedurach udzielania, realizacji i rozliczania zamówień na roboty budowlane” i są do nabycia za 20 zł/sztukę w firmie OWEOB „PROMOCJA”, Warszawa ul. Migdałowa 4, Dział Obsługi Klienta, tel. (22) 24-25-450.